De filmhit Poor Things blijkt een grote flop

Na de film kwamen we bedrogen en ontheemd de bioscoopzaal uitgelopen

Let op: deze recensie bevat spoilers!

Met een biertje in de hand betreed ik, samen met mijn vriendin, goedgeluimd de bioscoopzaal. Tien minuten voor de start is de zaal al halfvol. Na wat saaie trailers is de gehele zaal gevuld en kan het spektakel beginnen! En de eerste tien tot dertig minuten stellen niet teleur. Fraaie, claustrofobische zwart-wit shots, een lugubere setting, ontwrichtende muziek en nog meer genot voor de zintuigen. ‘Niets kan deze film nog verpesten,’ fluister ik blijmoedig tegen mijn vriendin. ‘Behalve de overige 120 minuten misschien,’ fluistert ze terug. Ze kreeg helaas gelijk. 

Het eerste gedeelte van Bella’s reis is nog intrigerend. Een interessant, en geslaagd absurd, dialoog- en seksspel tussen haar nog onderontwikkelde geest en de zelfbenoemde pickupartist Duncan Wedderburn. De eerste seksscènes zijn leuk in beeld gebracht en tot dan toe is de film nog onvoorspelbaar en redelijk goed geschreven. 

Maar tijdens de bootreis is het huilen geblazen. Alsof ze in de schrijverskamer ineens het bevel kregen om een stroom aan clichématige romcom-achtige punchlines in het scenario te gooien, maar dan met een iets zwartgalliger randje. Net absurd genoeg om buiten de mainstream te vallen. Niet absurd genoeg om kijkers echt ongemakkelijk of boos te maken. 

Hoe meer Bella zich ontwikkelt, hoe saaier ze wordt. En dat geldt ook voor de andere personages. De eerst nog intrigerende, en relatief goed uitgeschreven personage, Duncan Wedderburn wordt, naarmate de film vordert, steeds verder gereduceerd tot een eendimensionaal Donald Duck-achtig stripfiguur. Hij is constant de klos, terwijl Bella zegeviert. De inzichten die Bella verkrijgt, zijn verder verre van bijzonder en de meeste personages die de revue passeren zijn niet bijster interessant. 

Neem bijvoorbeeld Harry Astley, die een pessimistische, en welhaast Schopenhaueresque, pessimistische levensfilosofie voor dummies ter berde brengt. Veel te simpel en uitleggerig. Filosofieën waar Bella, gek genoeg, dan wel weer gigantisch van onder de indruk is, zeker na het zien van de sloppenwijken.

De scènes die trachten absurde humor te brengen, zijn vooral geforceerd en irritant raar. Je voelt gewoon hoe ze daar in de schrijverskamer, en tijdens het regisseren, van hebben genoten. Haha, hier gaat zeker een lach vallen! Haha, hier ook! Het is te gelikt. Nooit confronterend, benauwend, vervreemdend, echt grappig of onvoorspelbaar.

Goed, dan kabbelt het vervolgens allemaal wat voort. ‘Duister’ grapje hier, een absurd momentje daar en voor je het weet begint ze als sekswerker in Parijs. Het idee achter de softcoresemifetisjpornoscenes is aanvankelijk wel leuk. Beetje lachen om geperverteerde mannen uit alle lagen van de bevolking, haar seksuele ontdekking en ga zo maar voort. Maar ook dit wordt nooit echt scherp, ongemakkelijk of echt interessant. Het duurt ook allemaal véél te lang.

Mijn biertje was inmiddels op en mijn gedachten dwaalden steeds verder af. ‘Forrest Gump!’ dacht ik ineens. Ja, daar doet de film me soms aan denken. Forrest Gump in een postmodern feministisch jasje. 

Net als Forrest Gump krijgt Bella ook constant te maken met mensen en sociale gebruiken die ze niet begrijpt. De gespreksconventies, de beleefdheidsnormen en ga zo maar verder. Ook wordt het, net als in Forrest Gump, hoe bedreigend sommige situaties ook zijn, nooit echt gevaarlijk voor de hoofdrolspeelster. Het meest stuitende voorbeeld daarvan is het schietincident met haar ex-man, die vervolgens tot een geit wordt omgevormd. Tsja…

Zelden zag ik zo’n leuk concept zo verpest worden in de uitwerking. Ja, er wordt goed geacteerd. Ja, de beelden zien er allemaal gelikt uit. Het uiteindelijke script is echter van een erbarmelijke kwaliteit en dat verpest ook direct de, in principe interessante, boodschap. 

Want wie zijn nou eigenlijk de Poor Things? Niet zij, Godwin Baxter en de rest van het lugubere ensemble, maar de ‘gewone mens’, en daarmee de maatschappij in zijn geheel. Anderen misbruiken om geld te verdienen, sekswerkers betalen voor het bevredigen van een fetish, ongebreidelde hebzucht, blind zijn voor armoede, egocentrisme en ga zo maar verder.  Met een wat bijtender script had je met die premisse meer interessante dingen kunnen doen. 

Op IMDB schreef iemand iets in de trant van: ‘de enige Poor Things zijn de bioscoopbezoekers’. Niet de beste grap ooit, maar in ieder geval beter dan elke grap in de film.