Waarom je nooit echt jezelf kan zijn

En dat vaak goed is, maar niet altijd

‘Wees maar gewoon lekker jezelf’,' is een van de meest gevaarlijke clichématige uitspraken ooit. Gewoon jezelf zijn binnen de menselijke arena, ook wel ‘de maatschappij’ genoemd, is immers levensgevaarlijk. Juist het vernis van beschaving, mede geconstrueerd door gedragsregels en sociale conventies, houdt ons overeind en zorgt ervoor dat we kunnen leven in een relatief veilige samenleving. Als iedereen daadwerkelijk zijn perverse zelf zou zijn, dan is het doen van boodschappen bij je lokale supermarkt al een levensgevaarlijke operatie.

Maar soms is de schijn ook zo groot dat het potsierlijk wordt. Zelf heb ik dergelijke schijnsituaties meerdere malen meegemaakt en nadien bedacht wat een échter scenario zou zijn.

1: De 'vriend’ die je na een lange tijd weer ziet

De schijn

Je loopt rustig over straat je leven te vervloeken, tot er in de verte een oude bekende in je gezichtsveld verschijnt. Ontwijken lukt niet. Hij heeft je al gespot. ‘Ha, dat is lang geleden! Hoe gaat het met jou dan?’ De façade gaat beginnen. ‘Hoi, Diederick. Goed en met jou!’ Pijnlijke stilte. De pijn moet ophouden. Je gooit er nog een nutteloze zin in. ‘Wat doe jij tegenwoordig?’ – ‘Ik studeer bedrijfseconomie!’ – ‘Goh, leuk.’ Weer die verdomde pijnlijke stilte. Wat nu in godsnaam. Here haal me hier weg! ‘Maar ik moet weer door; was leuk je gesproken te hebben! We moeten binnenkort echt weer iets gaan doen.’ De oude bekende heeft zijn afsluitende woorden gesproken. Eindelijk verlossing. Dit was voor niemand leuk.

Hoe het ook kan

Je loopt rustig over straat je leven te vervloeken, tot er in de verte een oude bekende in je gezichtsveld verschijnt. Ontwijken lukt niet. Hij heeft je al gespot. ‘Ha, dat is lang geleden!’ – ‘Klopt, te lang. En dat zal wel een reden hebben gehad. Je leven interesseert me totaal niet eigenlijk. En mijn leven jou waarschijnlijk ook niet. Dus ik ga weer door. Toedeloe.’

2: Een sollicitatiegesprek voor een bijbaan.

De schijn

Je bent 15 jaar en leeft een onbezorgd en vrij bestaan. Tot je vader of moeder zegt: ‘Neem jij maar eens een bijbaantje, jongen. Is goed voor je! Lekker centjes verdienen en zelfstandig worden.’ Huilend strompel je naar een laatkapitalistische supermarktketen en je vraagt of ze vakkenvullers zoeken. Je bent 15. Bij een supermarktketen azen ze op jonge mensen. Want ze willen het fris en dynamisch houden! Je wordt uitgenodigd voor een gesprek.

Hij: Dus, waarom besloot je om te solliciteren als vakkenvuller?
Ik: Ik heb altijd al affiniteit gehad met houdbare producten. Als kind droomde ik ervan om verschillende soorten koekjes in een schap te stoppen.
Hij: Dus je bent wel gemotiveerd? Je doet het bijvoorbeeld niet omdat het van je ouders moet?
Ik: Natuurlijk ben ik gemotiveerd. En omdat het moet van mijn ouders? Haha, ben je mal!
Hij: Mooi, wat lijkt je nog meer leuk aan de bijbaan?
Ik: Dat spiegelen lijkt me wel wat. Schijnt dat het er kunstachtig uitziet. Ik wilde altijd kunstenaar worden. Ik ben nog geen Picasso, maar dit is een stapje in de goede richting!
Hij: En het geld? Je doet het niet alleen voor het geld he? Je moet het ook leuk vinden.
Ik: Geld? Ben je mal, dat zie ik als bijzaak. Ik wil voornamelijk vakkenvullen zodat ik me kan ontplooien als individu.
Hij: Mooi, je bent aangenomen.

Lachend strompel je naar huis. Je hebt een nieuwe baan.

Hoe het ook kan

Je bent 15 jaar en leeft een onbezorgd en vrij bestaan. Tot je vader of moeder zegt: ‘Je wilt toch een nieuwe laptop? Ga er maar voor werken, wij gaan je gameverslaving niet financieren.’ Je bent 15 dus de supermarkt is dol op je! Meer winst! Meer winst! Minder arbeidskosten! Je wordt uitgenodigd voor een gesprek.

Hij: Waarom wil je in godsnaam dit werk doen?
Ik: Ik wil dit werk niet doen. Maar ik wil een laptop en geld voor uitgaan. Mijn ouders willen dat niet betalen; en ik kan weinig andere manieren verzinnen om aan geld te komen.
Hij: Ja, het werk is ook niet leuk maar het moet gedaan worden.
Ik: Inderdaad, we kunnen de arme burgerman niet zonder voedsel laten zitten. Dus ik pleur die kutkoeken wel in de schappen en jullie betalen mij. Iedereen blij.
Hij: Mooi dat is geregeld. Je bent aangenomen!

Huilend strompel je naar huis. Je hebt een nieuwe baan.

3: Aangesproken worden door een fondsenwerver

De schijn

Je loopt door een drukke winkelstraat om je onbedwingbare kooplusten te botvieren en ziet in de verte de mannen en vrouwen met kaartjes en jassen. Het liefst vermijd je ze, maar laat nou net de winkel waar je moet zijn achter de verkooproedel zitten.

Fondsenwerver : Jij daar, gladde jongeman! Wat zit je haar leuk. Kekke schoentjes en alles. Leuke stijl.
Ik: Goh, bedankt voor het compliment!
Fondsenwerver: Zeg, wist jij dat er in Afrika elke minuut een kind sterft van de honger?
Ik: Och, heden!
Fondsenwerver: Ja, voor een kleine bijdrage per maand kan jij deze baby’s redden. Zou je dat willen doen, beste man?
Ik: Uiteraard, kom maar op met dat papiertje!

Je loopt met een goed gevoel weg.

Hoe het ook kan

Fondsenwerver: He, jij daar. Kapitalistisch mormel met je vieze vetlaag.
Ik: Wablief?
Fondsenwerver: Door jouw onverschilligheid en drang naar consumentisme gaat het in de rest van de wereld kut.
Ik: Nou, nou.
Fondsenwerver: Je moet niet zo’n grote bek hebben. Alles wat jij aan hebt is bloedkleding. Gemaakt over de rug van arme kindertjes. En nog durf jij gewoon met een lach op je porem door deze winkelstraat te manoeuvreren. Wie the fuck denk je wel dat je bent?
Ik: Oh, sorry. Maar ik ben inderdaad een onverschillige participant in een luguber systeem. Wat wil je er aan doen dan?
Fondsenwerver: Jou geld laten doneren, zodat we die shit kunnen oplossen
Ik: Maar draag jij ook niet bij aan deze verlepte wereld?
Fondsenwerver: Jawel, maar wat zal dat? Ik erken mijn hypocrisie.
Ik: O. Nou geef dat papiertje maar. Hoeveel bonus krijg je eigenlijk per donateur?
Fondsenwerver: Genoeg. Nou hier dat papier, schrijf een goed bedrag op, vieze kapitalist. Anders toon ik je nog een paar plaatjes van kinderen in nood.
Ik: Nee wil ik niet, geef maar snel.

Je loopt met een slecht gevoel weg.

____________________________________________________________________________

Maak je populair bij je volgers en deel dit prachtige stuk!